Birçoğumuz zorlayıcı duygularla başa çıkarken yiyeceklere yöneliriz. Can sıkıntısı, stres, üzüntü veya öfke gibi duygular karşısında, bazen farkında olmadan kendimizi yemek yerken bulabiliriz. Bu, “duygusal yeme” olarak adlandırılır ve kontrol edilemediğinde hem fiziksel sağlığımızı hem de duygusal dengemizi etkileyebilir.
Duygusal Yeme Nedir?
Duygusal yeme, fiziksel açlık yerine duygusal boşluğu doldurmak için yemek yeme eğilimidir. Zihniniz stresli, yorgun veya kaygılı olduğunda, vücudunuz gerçekten aç olmasa bile yiyeceklere yönelebilir. Özellikle yüksek kalorili, şekerli veya karbonhidratlı yiyecekler bu tür duygusal anlarda çekici gelir çünkü beynimizde geçici bir “mutluluk” hissi yaratır. Ancak bu hissin kısa süreli olması ve sonrasında pişmanlık, suçluluk gibi duyguların ortaya çıkması oldukça yaygındır.
Duygusal Yeme Neden Olur?
Duygusal yemeyi tetikleyen birçok faktör vardır. İşte bunlardan bazıları:
• Stres: Vücut stres altındayken kortizol hormonu salgılar. Bu hormon, vücudun enerji ihtiyacını artırarak özellikle yağlı ve şekerli gıdalara yönelmenize neden olur.
• Can Sıkıntısı: Monoton bir yaşam veya sıkıcı görevler, kendinizi ödüllendirme ya da zaman geçirme yöntemi olarak yemek yemeye itebilir.
• Duygularla Başa Çıkma: Üzüntü, yalnızlık, öfke gibi zorlayıcı duygular, kendinizi daha iyi hissetmek için yiyecek arayışına girmeye yol açabilir.
• Alışkanlıklar: Yıllardır stresli anlarda tatlı ya da fast food yeme alışkanlığınız varsa, bu durum artık bir otomatik tepkiye dönüşmüş olabilir.
Duygusal Yemeyle Başa Çıkmanın Yolları
Eğer duygusal yeme sizin için de bir problemse, yalnız olmadığınızı bilmek önemlidir. Bununla başa çıkmak mümkündür ve aşağıdaki adımlar size yardımcı olabilir:
1. Fiziksel ve Duygusal Açlığı Ayırt Edin: Gerçek açlık fiziksel belirtilerle gelir: mide guruldaması, enerji düşüklüğü gibi. Duygusal açlık ise aniden ortaya çıkar ve genellikle belirli yiyeceklere (çikolata, cips, pasta gibi) olan istekle kendini gösterir.
2. Duygularınızı Fark Edin: Kendinizi yemek yerken bulduğunuzda, durup neden yemek istediğinizi düşünün. Üzgün müsünüz, canınız mı sıkılıyor, yoksa stresli misiniz? Bu duygularla başa çıkmak için başka yollar denemek, yemek yeme alışkanlıklarınızı değiştirmenize yardımcı olabilir.
3. Alternatif Yöntemler Geliştirin: Stresli ya da üzüntülü anlarınızda yemek yerine sizi rahatlatacak farklı aktiviteler bulun. Meditasyon, yürüyüş, derin nefes egzersizleri ya da bir arkadaşla sohbet etmek gibi alternatifler, duygusal yemeyi önleyebilir.
4. Destek Alın: Duygusal yeme alışkanlığınızın üstesinden gelmekte zorlanıyorsanız, bir uzmandan destek almak en etkili yöntemlerden biri olabilir. Uzman bir psikolog, duygusal tetikleyicilerinizi daha iyi anlamanızı ve bunlarla başa çıkma yollarını öğrenmenizi sağlayabilir.
Yardım Almanın Önemi
Duygusal yeme, yalnızca kilo alma ya da fiziksel sağlık sorunlarına yol açmaz; aynı zamanda duygusal olarak da yıpratıcı olabilir. Kendi başınıza kontrol edemediğinizde bu davranışın sizi olumsuz etkileyebileceğini unutmamalısınız. Profesyonel destek almak, duygusal yemek yeme alışkanlığını anlamak ve kalıcı değişiklikler yapmak için önemli bir adımdır.
Comments